Audi et alteram partem Hoor ook de tegenpartij
Algemene
beschouwingen BURGERFORUM nov. 2011
De
begrotingsvergadering is een van de belangrijkste onderwerpen die in ’n
jaar voorbij komen en elk jaar weer ook
een frustrerende bezigheid. Dat komt omdat we slechts over een uitermate klein
stukje van het budget nog wat te zeggen hebben. Maar ook omdat de
gemeente steeds meer het uitvoeringsloket van de rijksoverheid wordt. Daarnaast
wordt door alle samenwerkingsverbanden, uitvoeringsregio’s, gemeenschappelijke
regelingen en noem maar op, de invloed van de raad op het lokale beleid steeds
kleiner. De raad komt steeds meer op afstand.
Het is dan ook knap lastig om aan de begroting handen en voeten te
geven. En de vraag is of we als raad wel echt kunnen overzien wát we besluiten,
laat staan wát de gevolgen kunnen zijn, terwijl we daar later altijd wél op
worden aangesproken.
Het college spreekt van een mooi
sluitende begroting. Ja, zeggen wij dan, de begroting is mooi
sluitend gemaakt, mede door een aantal zeer ingrijpende bezuinigingen door te
schuiven naar 2015, naar het volgende college, de volgende raad; zoals bijv. de
extra OZB verhoging met 6,5% en de 10% huurverhoging sportaccommodaties.
Verder lopen we de grote risico’s.
Neem de grondexploitatie (de woningmarkt zit nu compleet op slot, wij
waarschuwden hier vorig jaar al voor), de renteontwikkeling, de
gemeenschappelijke regelingen (Regio Twente plus, de toekomstige
Veiligheidsregio en Regionale Uitvoerings Dienst ….én Top-Craft met een paar
fikse vraagtekens).
En we lopen al achter met een
aantal zaken, zoals de bezuinigingstaakstelling op personeel van mei 2009 en
het achterstallig onderhoud op onze kapitaalgoederen van 2 miljoen (ondanks de
inhaalslag).
Plus een aantal zaken die nog
niet in deze begroting meegenomen zijn. Allereerst de € 300.000 die we van
het Rijk minder krijgen voor 2012 (uit de september-circulaire). Ook de
incidentele kosten die we aan Enschede moeten betalen zijn nog niet verwerkt.
De afrekening zit er nog aan te komen.
Maar dan zijn we er nog niet. Denk ook aan de gevolgen van de recessie, denk aan meer werklozen,
meer uitkeringen. En de bankenbelasting
zal de gemeenten ook extra geld gaan kosten.
Dit allemaal bovenop de maatregelen
van de overheid. Veel taken worden naar de gemeente overgeheveld, maar met
minder geld om het uit te voeren. Simpelweg keiharde bezuinigingen dus. En ons conjunctuurfonds staat voor 2014 op 0,
als het al niet éérder opgesoupeerd is. De verwachting is in ieder geval dat de
transitiekosten voor Enschede het budget zullen overstijgen. In dit
conjunctuurfonds zat 1,5 miljoen euro. We vragen ons dan wel af welk bedrag
nu voor conjuncturele tegenvallers gebruikt is en wat aan frictiekosten samenwerking.
In onze ogen lopen we dus de nodige risico’s. Hoog tijd dat we de nieuwenota reserves en risico’s voorgelegd
krijgen.
Om risico’s op te vangen willen we een noodfonds vormen, dat aangesproken kan worden bij bijvoorbeeld stapelingseffecten
van de WMO, herstructurering van de sociale werkvoorziening, gevolgen van de
nieuwe Wet Werken naar Vermogen en eventuele knelpunten als gevolg van onze
afspraak de terugval van rijksmiddelen bij de decentralisatie van het
Jeugdbeleid en AWBZ 1:1 door te vertalen. Daarvoor hadden we in eerste
instantie dekking willen zoeken in de post 'reserve reinigingâ€, waar dik 2
miljoen in zit (terwijl de afvalstoffen-heffing en reinigingsrechten vreemd
genoeg wel weer stijgen). Maar we hebben andere dekking gezocht. Er komt
’n motie.
Verder eerst een algemene opmerking over de begroting.
Al is de aanbiedingsbrief van deze begroting helderder dan de vorige,
opnieuw is de begroting niet SMART (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel,
Realistisch, Tijdgebonden). Vooral niet realistisch, maar ook bijna nergens
meetbare doelen in tijd. Het blijft bij algemeenheden waar het college alle
kanten mee op kan.
Bij de drie W’s: Wat willen we bereiken, Wat gaan we daarvoor doen, Wat
mag het kosten, zouden we dan ook graag een W toegevoegd zien. Wanneer zijn we nu eigenlijk tevreden? Ook zouden we bij elk programma-onderdeel
graag indicatoren toegevoegd zien. (Hoeveel
mensen zitten er in de bijstand/WIJ; hoeveel sociale huurwoningen hebben we nu;
hoeveel toeristen komen er in onze gemeente).
Hebben we dan niets positiefste melden. Natuurlijk wel. De wijkcoaches, het Nieuwe Werken, Duurzaamheid en
het Loesloket bieden kansen. Maar ook hier valt of staat alles met de uitwerking.
Dat geldt ook voor het PIN project, strakkere afspraken over toewijzing van
huurwoningen aan bijstandsgerechtigden. Dat juichen we van harte toe. Maar we
hopen dat daarnaast afspraken gemaakt kunnen worden met Domijn over een ander toewijzingssysteem,
waarbij onze inwoners meer kans hebben om een huurhuis in eigen gemeente te
krijgen dan bij het huidige lotingssysteem.
Ook willen we graag dat de prestatieafspraken
met Domijn concreter geformuleerd worden, want (en dat haal ik uit de
begroting) u streeft naar kwalitatief en kwantitatief voldoende sociale woningbouw. Maar om hoeveel
woningen gaat het dan? En waar gaan die dan gebouwd worden? Ook wilt u dat er
huisvesting komt die afgestemd is op de
behoefte, met voortdurend aandacht voor jongeren, senioren en starters op
de woningmarkt. Hoe??? vragen wij dan weer.
Helemaal in mist gehuld is
het programma Werk en Inkomen.
Wat de sociale zekerheid betreft, komt er nogal wat op het bordje van de
gemeente. Niet alleen financieel, maar ook wat menselijke ellende betreft. En
dan verwijs ik naar de wetswijziging dat straks voor bijstandsuitkeringen
gekeken wordt naar het inkomen per huishouden en ook een vermogenstoets per
huishouden wordt ingevoerd.
En dan staat nota bene bij wat u wilt bereiken: 'Het bieden van
inkomensgarantie en bestaanszekerheidâ€. Hoe wilt u dit in godsnaam waar maken?
Grote moeite hebben wij ook met het
ontslag van onze WIW en ID-ers. Graag een reactie hierop van zowel college
als onze collega-fracties.
Top-Craft is een verhaal apart op
dit moment. Het verhaal dat vanmorgen in
de krant stond maakt nog eens duidelijk wat hier allemaal is mis gegaan en hoe hier
zelfverrijking heeft plaatsgevonden onder het toeziend oog van het voormalig
bestuur.
Eindelijk lijkt er een doorbraak te komen, al beseffen we dat het heel
ingrijpend is voor de mensen die er werken. Burgerforum heeft al jaren gepleit
om door te pakken wat deze heilloze constructie betreft
Jammer dat dit niet al 5 jaar geleden is gebeurd, dan hadden we al een
solide basis kunnen hebben. Nú valt dit besluit samen met de extra
bezuinigingen van dit VVD/CDA kabinet, waardoor deze groep nog eens extra
gekort gaat worden, bovenop de effecten van de nieuwe Wet Werken naar Vermogen.
Dat maakt het extra lastig. Wij gaan voor een kleinschalige werkvoorziening
onder de gemeente Losser, wij gaan voor maatwerk. Voor de groep beschermd zal
een oplossing gevonden moeten worden die recht doet aan deze groep. Dat kan wat
ons betreft gezamenlijk met andere gemeenten, maar evengoed ook in de eigen
gemeente. Om zoveel mensen gaat het hierbij niet. ….Een groot deel van het
overige SW/personeel (detachering, groen) zou in onze ogen gewoon op de huidige
werkplek kunnen blijven.
Graag horen wij hoe het college de werk- en inkomensgarantie denkt in te
vullen. Wat gaat u doen met de huidige groep? Wat heeft u te bieden? Wat voor
alternatieven heeft u? Hoe denkt u de 1/3 uitstroom te kunnen realiseren. Wat
gaan het kosten? En……………… hoe zien de andere fracties dit?
Afhankelijk van de antwoorden komen we in 2e termijn met een
motie.
De raad heeft de nota subsidiebeleidvastgesteld en mag het subsidieplafond ook vaststellen, máár …over de
verdeling heeft ze niets meer te zeggen. De uitwerking hiervan is aan het
college en alleen bij de begroting kunnen we hier nog op sturen. Jammer dat er
in de raad geen discussie meer over die uitwerking heeft plaats gevonden. Want….
is deze wel uitgewerkt zoals wij dat als raad voor ogen hadden? Wat Burgerforum
betreft in ieder geval niet.
Ook blijven we in de maag zitten met de knelpunten bij de privatisering van de sportaccommodatiesen dan denken we aan het achterstallig onderhoud. Wij komen met een motie.
We komen met een amendement over
een fractiebijdrage op de wekelijkse
informatiepagina en een motie over de Meerjaren
Onderhouds Plannen.
Verder willen we nog een keer wijzen op Europese en Euregionale subsidies.Bennie Haamberg heeft, als afgevaardigde van de raad in de Euregio, al vaker
aangegeven dat er voor grensoverschrijdende projecten nog veel geld te halen
is.
En tot slot: Het is de bedoeling dat er nog meer afdelingen naar Enschede gaan.
Samenwerking is in deze tijd noodzakelijk, dat onderkennen we, maar het
gaat er om hoe?! EN dat HOE wás en Ãs
bij ons nu juist het probleem. Het begon met een verhaaltje over samenwerking
met Enschede op het gebied van bedrijfsvoering en op beleidsgebied met onze buurgemeenten
zoals Dinkelland. Uiteindelijk is daar nu een samenvoeging met Enschede uit
gekomen.
En steeds meer afdelingen volgen, zonder dat wij op dit moment énig
zicht hebben wat de gevolgen zijn en of het wel brengt wat ons beloofd
is. Het college stoomde maar door, zonder ons in dit hele proces DIE rol te
geven die ons in het begin was toegezegd. De verantwoordelijk wethouder liep
vaak ver voor de muziek uit, wat heet, hij vergat zelfs de hele fanfare mee
te nemen, en die maakt nog steeds de muziek, hoewel?
In de besluitvorming spelen we geen rol meer, maar wat
informatievoorziening betreft hebben we in ieder geval voor de komende tijd met
elkaar afspraken gemaakt en we gaan er van uit dat open en eerlijk alle
informatie wordt gedeeld.
Wij hebben eerder al gezegd dat Burgerforum niet voor het
overgaan van Werk, Inkomen en Zorg naar Enschede is. Helemaal al niet, omdat we
op dit moment nog niet weten hoe dit in de praktijk zal gaan. Dat moet allemaal
nog uitgezocht en uitgewerkt worden. Hier willen we graag zelf grip op houden,
met name met de nieuwe wetgeving op de rol.
En …… schaalvergroting is niet altijd beter, niet altijd efficiënter!
Even vaak brengt het meer geregel, meer bestuurlijke rompslomp ………..en meer
afstand tussen burger en politiek. En ja, voorzitter, ook wij geloven in
de kracht van kleinschaligheid.
Als het aan ons ligt komt er een referendum om de mening van de burger
te peilen. We komen dan ook met een motie.
Burgerforum blijft met deze samenvoeging worstelen en we blijven om concrete
cijfers en onderbouwing vragen.
En
misschien …….misschien gaat hier ook de spreuk op:
De slak bereikte de Ark van Noach door vol
te houden!
Ik
dank u.
Fractie
Burgerforum
Lies
ter Haar Jos Tijdhof Hans Volmbroek Bennie
Haamberg