algemene beschouwingen 2011

---

Audi et alteram partem                                                  Hoor ook de tegenpartij

 

Algemene beschouwingen BURGERFORUM nov. 2011

 

De begrotingsvergadering is een van de belangrijkste onderwerpen die in ’n jaar  voorbij komen en elk jaar weer ook een frustrerende bezigheid. Dat komt omdat we slechts over een uitermate klein stukje van het budget nog wat te zeggen hebben. Maar ook omdat de gemeente steeds meer het uitvoeringsloket van de rijksoverheid wordt. Daarnaast wordt door alle samenwerkingsverbanden, uitvoeringsregio’s, gemeenschappelijke regelingen en noem maar op, de invloed van de raad op het lokale beleid steeds kleiner. De raad komt steeds meer op afstand.

Het is dan ook knap lastig om aan de begroting handen en voeten te geven. En de vraag is of we als raad wel echt kunnen overzien wát we besluiten, laat staan wát de gevolgen kunnen zijn, terwijl we daar later altijd wél op worden aangesproken.

 

Het college spreekt van een mooi sluitende begroting. Ja, zeggen wij dan, de begroting is mooi sluitend gemaakt, mede door een aantal zeer ingrijpende bezuinigingen door te schuiven naar 2015, naar het volgende college, de volgende raad; zoals bijv. de extra OZB verhoging met 6,5% en de 10% huurverhoging sportaccommodaties.

 

Verder lopen we de grote risico’s. Neem de grondexploitatie (de woningmarkt zit nu compleet op slot, wij waarschuwden hier vorig jaar al voor), de renteontwikkeling, de gemeenschappelijke regelingen (Regio Twente plus, de toekomstige Veiligheidsregio en Regionale Uitvoerings Dienst ….én Top-Craft met een paar fikse vraagtekens).

 

En we lopen al achter met een aantal zaken, zoals de bezuinigingstaakstelling op personeel van mei 2009 en het achterstallig onderhoud op onze kapitaalgoederen van 2 miljoen (ondanks de inhaalslag).

 

Plus een aantal zaken die nog niet in deze begroting meegenomen zijn. Allereerst de € 300.000 die we van het Rijk minder krijgen voor 2012 (uit de september-circulaire). Ook de incidentele kosten die we aan Enschede moeten betalen zijn nog niet verwerkt. De afrekening zit er nog aan te komen.

 

Maar dan zijn we er nog niet. Denk ook aan de gevolgen van de recessie, denk aan meer werklozen, meer uitkeringen. En de bankenbelasting zal de gemeenten ook extra geld gaan kosten.

 

Dit allemaal bovenop de maatregelen van de overheid. Veel taken worden naar de gemeente overgeheveld, maar met minder geld om het uit te voeren. Simpelweg keiharde bezuinigingen dus. En ons conjunctuurfonds staat voor 2014 op 0, als het al niet éérder opgesoupeerd is. De verwachting is in ieder geval dat de transitiekosten voor Enschede het budget zullen overstijgen. In dit conjunctuurfonds zat 1,5 miljoen euro. We vragen ons dan wel af welk bedrag nu voor conjuncturele tegenvallers gebruikt is en wat aan frictiekosten samenwerking.

 

In onze ogen lopen we dus de nodige risico’s. Hoog tijd dat we de nieuwenota reserves en risico’s voorgelegd krijgen.

 

Om risico’s op te vangen willen we een noodfonds vormen, dat aangesproken kan worden bij bijvoorbeeld stapelingseffecten van de WMO, herstructurering van de sociale werkvoorziening, gevolgen van de nieuwe Wet Werken naar Vermogen en eventuele knelpunten als gevolg van onze afspraak de terugval van rijksmiddelen bij de decentralisatie van het Jeugdbeleid en AWBZ 1:1 door te vertalen. Daarvoor hadden we in eerste instantie dekking willen zoeken in de post 'reserve reiniging”, waar dik 2 miljoen in zit (terwijl de afvalstoffen-heffing en reinigingsrechten vreemd genoeg wel weer stijgen). Maar we hebben andere dekking gezocht. Er komt ’n motie.

 

Verder eerst een algemene opmerking over de begroting. 

Al is de aanbiedingsbrief van deze begroting helderder dan de vorige, opnieuw is de begroting niet SMART (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch, Tijdgebonden). Vooral niet realistisch, maar ook bijna nergens meetbare doelen in tijd. Het blijft bij algemeenheden waar het college alle kanten mee op kan.

Bij de drie W’s: Wat willen we bereiken, Wat gaan we daarvoor doen, Wat mag het kosten, zouden we dan ook graag een W toegevoegd zien. Wanneer zijn we nu eigenlijk tevreden?  Ook zouden we bij elk programma-onderdeel graag indicatoren toegevoegd zien. (Hoeveel mensen zitten er in de bijstand/WIJ; hoeveel sociale huurwoningen hebben we nu; hoeveel toeristen komen er in onze gemeente).

 

Hebben we dan niets positiefste melden. Natuurlijk wel. De wijkcoaches, het Nieuwe Werken, Duurzaamheid en het Loesloket bieden kansen. Maar ook hier valt of staat alles met de uitwerking. Dat geldt ook voor het PIN project, strakkere afspraken over toewijzing van huurwoningen aan bijstandsgerechtigden. Dat juichen we van harte toe. Maar we hopen dat daarnaast afspraken gemaakt kunnen worden met Domijn over een ander toewijzingssysteem, waarbij onze inwoners meer kans hebben om een huurhuis in eigen gemeente te krijgen dan bij het huidige lotingssysteem.

Ook willen we graag dat de prestatieafspraken met Domijn concreter geformuleerd worden, want (en dat haal ik uit de begroting) u streeft naar kwalitatief en kwantitatief voldoende sociale woningbouw. Maar om hoeveel woningen gaat het dan? En waar gaan die dan gebouwd worden? Ook wilt u dat er huisvesting komt die afgestemd is op de behoefte, met voortdurend aandacht voor jongeren, senioren en starters op de woningmarkt. Hoe??? vragen wij dan weer.

 

Helemaal in mist gehuld is het programma Werk en Inkomen.

Wat de sociale zekerheid betreft, komt er nogal wat op het bordje van de gemeente. Niet alleen financieel, maar ook wat menselijke ellende betreft. En dan verwijs ik naar de wetswijziging dat straks voor bijstandsuitkeringen gekeken wordt naar het inkomen per huishouden en ook een vermogenstoets per huishouden wordt ingevoerd.

En dan staat nota bene bij wat u wilt bereiken: 'Het bieden van inkomensgarantie en bestaanszekerheid”. Hoe wilt u dit in godsnaam waar maken?

 

Grote moeite hebben wij ook met het ontslag van onze WIW en ID-ers. Graag een reactie hierop van zowel college als onze collega-fracties.

Top-Craft is een verhaal apart op dit moment.  Het verhaal dat vanmorgen in de krant stond maakt nog eens duidelijk wat hier allemaal is mis gegaan en hoe hier zelfverrijking heeft plaatsgevonden onder het toeziend oog van het voormalig bestuur.

Eindelijk lijkt er een doorbraak te komen, al beseffen we dat het heel ingrijpend is voor de mensen die er werken. Burgerforum heeft al jaren gepleit om door te pakken wat deze heilloze constructie betreft

Jammer dat dit niet al 5 jaar geleden is gebeurd, dan hadden we al een solide basis kunnen hebben. Nú valt dit besluit samen met de extra bezuinigingen van dit VVD/CDA kabinet, waardoor deze groep nog eens extra gekort gaat worden, bovenop de effecten van de nieuwe Wet Werken naar Vermogen. Dat maakt het extra lastig. Wij gaan voor een kleinschalige werkvoorziening onder de gemeente Losser, wij gaan voor maatwerk. Voor de groep beschermd zal een oplossing gevonden moeten worden die recht doet aan deze groep. Dat kan wat ons betreft gezamenlijk met andere gemeenten, maar evengoed ook in de eigen gemeente. Om zoveel mensen gaat het hierbij niet. ….Een groot deel van het overige SW/personeel (detachering, groen) zou in onze ogen gewoon op de huidige werkplek kunnen blijven.

Graag horen wij hoe het college de werk- en inkomensgarantie denkt in te vullen. Wat gaat u doen met de huidige groep? Wat heeft u te bieden? Wat voor alternatieven heeft u? Hoe denkt u de 1/3 uitstroom te kunnen realiseren. Wat gaan het kosten? En……………… hoe zien de andere fracties dit?

Afhankelijk van de antwoorden komen we in 2^e termijn met een motie.

De raad heeft de nota subsidiebeleidvastgesteld en mag het subsidieplafond ook vaststellen, máár …over de verdeling heeft ze niets meer te zeggen. De uitwerking hiervan is aan het college en alleen bij de begroting kunnen we hier nog op sturen. Jammer dat er in de raad geen discussie meer over die uitwerking heeft plaats gevonden. Want…. is deze wel uitgewerkt zoals wij dat als raad voor ogen hadden? Wat Burgerforum betreft in ieder geval niet.

 

Ook blijven we in de maag zitten met de knelpunten bij de privatisering van de sportaccommodatiesen dan denken we aan het achterstallig onderhoud. Wij komen met een motie.

 

We komen met een amendement over een fractiebijdrage op de wekelijkse informatiepagina en een motie over de Meerjaren Onderhouds Plannen.

 

Verder willen we nog een keer wijzen op Europese en Euregionale subsidies.Bennie Haamberg heeft, als afgevaardigde van de raad in de Euregio, al vaker aangegeven dat er voor grensoverschrijdende projecten nog veel geld te halen is.

 

En tot slot: Het is de bedoeling dat er nog meer afdelingen naar Enschede gaan.

Samenwerking is in deze tijd noodzakelijk, dat onderkennen we, maar het gaat er om hoe?!  EN dat HOE wás en ís bij ons nu juist het probleem. Het begon met een verhaaltje over samenwerking met Enschede op het gebied van bedrijfsvoering en op beleidsgebied met onze buurgemeenten zoals Dinkelland. Uiteindelijk is daar nu een samenvoeging met Enschede uit gekomen.

En steeds meer afdelingen volgen, zonder dat wij op dit moment énig zicht hebben wat de gevolgen zijn en of het wel brengt wat ons beloofd is. Het college stoomde maar door, zonder ons in dit hele proces DIE rol te geven die ons in het begin was toegezegd. De verantwoordelijk wethouder liep vaak ver voor de muziek uit, wat heet, hij vergat zelfs de hele fanfare mee te nemen, en die maakt nog steeds de muziek, hoewel?

In de besluitvorming spelen we geen rol meer, maar wat informatievoorziening betreft hebben we in ieder geval voor de komende tijd met elkaar afspraken gemaakt en we gaan er van uit dat open en eerlijk alle informatie wordt gedeeld.

 

Wij hebben eerder al gezegd dat Burgerforum niet voor het overgaan van Werk, Inkomen en Zorg naar Enschede is. Helemaal al niet, omdat we op dit moment nog niet weten hoe dit in de praktijk zal gaan. Dat moet allemaal nog uitgezocht en uitgewerkt worden. Hier willen we graag zelf grip op houden, met name met de nieuwe wetgeving op de rol.

 

En …… schaalvergroting is niet altijd beter, niet altijd efficiënter! Even vaak brengt het meer geregel, meer bestuurlijke rompslomp ………..en meer afstand tussen burger en politiek. En ja, voorzitter, ook wij geloven in de kracht van kleinschaligheid.

 

Als het aan ons ligt komt er een referendum om de mening van de burger te peilen. We komen dan ook met een motie.

 

Burgerforum blijft met deze samenvoeging worstelen en we blijven om concrete cijfers en onderbouwing vragen.

En misschien …….misschien gaat hier ook de spreuk op:

De slak bereikte de Ark van Noach door vol te houden!

 

Ik dank u.

 

Fractie Burgerforum

Lies ter Haar            Jos Tijdhof      Hans Volmbroek        Bennie Haamberg

 

---