Referendumverordening (14) (Lies ter Haar)
Moeten belangrijke politieke beslissingen aan de burger kunnen worden voorgelegd door middel van een referendum? Je kunt daar van mening over verschillen. Burgerforum behoort tot de voorstanders.
Wij vinden dat het mogelijk moet zijn om in de toekomst bij grote en ingrijpende beslissingen in onze gemeente ook onze burger te betrekken. En daarvoor moet er een verordening liggen die dit mogelijk maakt. Dit is vanavond aan de orde, het vaststellen van die verordening, niets meer en niets minder.
VVD en CDA vinden het maar niets. De VVD spreekt van een heel slecht idee en het CDA vindt het zelfs ondemocratisch.
Maar de democratie kent veel gezichten. Letterlijk betekent het volgens Van Dale: staat(svorm) die aan het hele volk invloed op de regering toekent.
Het gaat bij een referendum om de meest directe vorm van democratie.De uitslag van zo'n volksraadpleging hoeft inderdaad niet te worden overgenomen, maar Burgerforum is van mening dat je de uitslag van een referendum niet naast je neer kan leggen, net zoals je ook een verzoek tot het houden van een referendum heel serieus moet nemen, anders schaadt je inderdaad meer het vertrouwen in de democratie en politiek dan dat het bijdraagt in herstel van vertrouwen en de kloof tussen burger en bestuur kleiner maakt.
Een referendum is een instrument dat door de burgers gebruikt kan worden als noodrem. Het moet ook gezien worden als het laatste instrument in de rij van burgerparticipatie, naast bijv. inspraakrondes, informatie-bijeenkomsten, enquêtes, werkbezoeken, opiniepeilingen en noem maar op.
En er ligt best een behoorlijke drempel om tot een referendum te komen. De vrees dat het een instrument zal worden dat lichtzinnig gehanteerd wordt is dan ook onterecht. Maar het is wel een belangrijk aanvullend instrument. Een laatste redmiddel voor de bevolking om de gemeenteraad tot de orde te roepen. En in die zin vinden wij het als instrument dan ook zeer waardevol.
En het doet niets af aan de vertegenwoordigende democratie. Integendeel het is een aanvulling en een uitdaging. Naast dat een referendum de meest ultieme vorm van democratie is, heeft het ook als voordeel dat door een referendum het inhoudelijk debat wordt aangejaagd en dat we bij heel ingrijpende besluiten ook weten of het besluit wel door de bevolking gedragen wordt.
De vaker gebruikte argumenten van zowel CDA als VVD zijde zijn, dat we de verantwoordelijkheid moeten laten waar ze hoort, bij de volksvertegenwoordigers. Dat we voor die verantwoordelijk niet moeten weglopen en ons niet moeten verschuilen achter referenda. Dat de burger nu juist die verantwoordelijk aan de raad gedelegeerd heeft, erop vertrouwende dat wij als raad weloverwogen en zorgvuldige besluiten nemen. Het beroemde mandaat van de kiezer.
Maar met een referendum loop je ook niet weg voor die verantwoordelijkheid, integendeel zou ik zeggen. Jaar in en jaar uit nemen we als raad besluiten, nemen we onze verantwoordelijkheid. Maar kunnen WIJ de reikwijdte van die besluiten dan altijd wel overzien?
Waarom zouden we bij heel belangrijke beslissingen, die voor een hele gemeenschap van grote invloed zijn, niet de burgers hun mening laten geven?
Waarom zouden we bang zijn voor de antwoorden, voor het resultaat? Waarom zouden de besluiten van het volk slechter zijn dan die van ons als raad?
Een raad waar slechts 19 personen zitten die beslissen wat er goed is voor al die inwoners van Losser. Een raad die dan ook nog eens slechts eens in de 4 jaar gekozen worden; wat kan er in die tussenliggende jaren wel niet aan ingrijpende zaken gebeuren? En bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen hebben maar de helft (50,2%) van de kiesgerechtigden gestemd! Dat was maar 8865 van de ruim 22.644 inwoners die we moeten vertegenwoordigen. Bovendien kan de raad in de praktijk met de kleinst mogelijke meerderheid, bijv. de 10 zetels van de coalitie, de meest ingrijpende beslissingen nemen. Misschien is deze coalitie nu de meerderheid zelfs al kwijt, als we kijken naar het landelijke verlies van het CDA. Dus over mandaat van de kiezer gesproken?! Ook dat is maar betrekkelijk.
Waarom zouden we dus onze burgers het instrument om ook tussentijds hun stem te laten horen bij zeer belangrijke besluiten onthouden. Geef de burger deze mogelijkheid tot deze directe democratie. Geef ze dat vertrouwen!